Resultaten uit het verleden, bieden geen garantie voor de toekomst
Zeer tegen mijn gewoonte in, gebruik ik eens het zinnetje “Resultaten uit het verleden, bieden geen garantie voor de toekomst.” Het bekende zinnetje roept over het algemeen slechts weerstand bij me op. Enerzijds omdat het een platgetreden paadje is en eigenlijk een grote vanzelfsprekendheid. De toekomst ligt voor ons, het verleden achter ons en hoewel er lijnen zijn te trekken en patronen zijn te zien (het drama van de huidige cultuur: wie zijn verleden vergeet, is gedoemd deze opnieuw te beleven!) is op grond van het verleden niet precies te vertellen hoe en wat er gaat gebeuren. Anderzijds omdat het vaak als dooddoener gebruikt wordt. Een product wordt aanbevolen met bewezen resultaten, maar er moet even een disclaimer bij, omdat er anders een verkeerde suggestie of zelfs verantwoordelijkheid zou kunnen ontstaan. In de derde plaats roept het zinnetje weerstand op, omdat het logisch lijkende zinnetje (je zult maar overgeleverd zijn aan niet meer dan logica, empirie en waarneming en de drie daarbovenuit stijgende cadeautjes van de Heilige Geest – geloof, hoop en liefde – moeten missen) haaks staat op ons algemeen en ongetwijfeld christelijk geloof. In ons geloof bouwen we juist onze hoop en verwachting op resultaten uit het verleden. De Bijbel en ons daarop gebaseerde Troostboek wijzen erop dat de opstanding van de Heere Jezus ons verzekert dat ook wij eens zullen opstaan (althans als we niet meer fysiek met ons lichaam op aarde leven ‘eens als de bazuinen klinken’). Het belangrijkste feit in de geschiedenis van de mensheid (Jezus’ opstanding) biedt de ultieme garantie voor de toekomst.
Economische geschiedenis
Desalniettemin, overmits ik dit artikel op een zeer merkwaardig tijdstip in de economische geschiedenis moet schrijven, vond ik het platgetreden en qua levensovertuiging onjuiste zinnetje toch het meest geschikt om mee te beginnen. We leven immers in zeer merkwaardige economische tijden, waardoor het verzoek om iets zinnigs te schrijven over beleggen m.i. niet anders kan beginnen dan met deze dooddoener. Natuurlijk zal het verschijnsel van de economische cyclussen blijven bestaan, maar lijnen doortrekken vanuit het verleden wordt door allerlei omstandigheden bemoeilijkt. Hoewel het beleid van de Europese en Amerikaanse centrale banken bij conservatief georiënteerde economen de wenkbrauwen deed fronsen en angst opriep dat het ongebreideld bijdrukken van euro’s en dollars een keer tot hoge inflatie zou moeten gaan leiden was het ongedacht dat die in onze westerse landen een keer naar dubbele cijfers zouden gaan.
Negatieve rente
Desalniettemin, overmits ik dit artikel op een zeer merkwaardig tijdstip in de economische geschiedenis moet schrijven, vond ik het platgetreden en qua levensovertuiging onjuiste zinnetje toch het meest geschikt om mee te beginnen. We leven immers in zeer merkwaardige economische tijden, waardoor het verzoek om iets zinnigs te schrijven over beleggen m.i. niet anders kan beginnen dan met deze dooddoener. Natuurlijk zal het verschijnsel van de economische cyclussen blijven bestaan, maar lijnen doortrekken vanuit het verleden wordt door allerlei omstandigheden bemoeilijkt. Hoewel het beleid van de Europese en Amerikaanse centrale banken bij conservatief georiënteerde economen de wenkbrauwen deed fronsen en angst opriep dat het ongebreideld bijdrukken van euro’s en dollars een keer tot hoge inflatie zou moeten gaan leiden was het ongedacht dat die in onze westerse landen een keer naar dubbele cijfers zouden gaan.
Waar corona tot bezuinigingen hadden dienen te nopen, besloten de Europese overheden hun bevolkingen een soort garantie te geven dat het leven economisch door kon gaan ten koste van de staatskas. Hadden we vroeger politici als de oud-ondernemer Ruud Lubbers die aan de vooravond van een crisis zijn volk opriep om allemaal de broekriem aan te halen en Wiegel die Joop den Uyl verweet sinterklaas te zijn, bij corona hadden we politici die probeerden met bravoure te suggereren dat we met overheidssubsidies wel zouden kunnen overleven. Deze staatssteun heeft economische wetten geblokkeerd en ineens gingen er tijdens de coronaperiode nagenoeg geen bedrijven failliet en werd de toekomstige generatie met een grote schuld opgezadeld.
Het tot voor een paar jaar onbekende verschijnsel negatieve rente leidde ertoe dat overheden en bedrijven zonder verzwaring van rentelasten veel geld konden lenen, met de bijbehorende gevolgen voor de economie
Investeringen in (recreatie)vastgoed
Kortom: we leven in economisch zeer onvoorspelbare omstandigheden waarbij het moeilijk valt iets zinnigs te zeggen over de verstandigheid van allerlei investeringen in het algemeen en recreatie-vastgoed (dat was het thema waarover Eelco Slingerland mijn mening vroeg) in het bijzonder. Met de twee vastgoedbedrijven – Van Dam, Van Dam & Verkade B.V. en New Amsterdam Invest N.V. – die mijn compagnons en ik besturen, kiezen we ten behoeve van de grootste zekerheid voor commercieel verhuurd vastgoed op de betere/beste locaties met de nadruk op landen met economisch politiek stabiele regeringen.
In Nederland heeft de huidige regering vastgoedeigenaren in de smiezen gekregen als verdienmodel. Zowel bij de overdrachtsbelasting als de inkomstenbelasting is het verwerven van vastgoed veel minder aantrekkelijk gemaakt. Daarbij is het natuurlijk spannend wanneer de wal het schip keert, maar tot die tijd moeten we roeien met de riemen die we hebben en is aankoop van (recreatie)vastgoed minder aantrekkelijk. Hoewel de meeste maatregelen van de huidige regering ook eigenaren van recreatiewoningen treft, is er eentje waarbij dat niet zo is: bij woningenverhuur worden tijdelijke huurcontracten verboden en bij een recreatiewoning is de verhuur gericht op korte periode en weet je zeker dat je niet tot in het oneindige aan een huurder vast zit.
Zijn Koninkrijk staat vast
Als je eenmaal de beslissing genomen hebt een vakantiewoning te kopen, is het belangrijk om een goede selectie te maken. Vakantieparken komen als paddenstoelen uit de grond. Voor ontwikkelaren is het een mooi verdienmodel, waarbij eigenaren met trucs verleid worden tot aankoop van een woning. Een bekende truc is de sigaar uit eigen doos: de eerste jaren een huurgarantie, die natuurlijk bij de bouw- en ontwikkelkosten meegenomen is. Veel van de opbrengst moet ook naar park- en beheerskosten. Een andere van tevoren goed te bekijken kostenpost is die van de erfpachthoogte.
Het voordeel van nu nadenken over aankoop van een recreatiewoning is het feit dat de gekte op de huizenmarkt voorbij is. De begonnen recessie en de bijbehorende zorgen zullen daarbij een rol spelen. Ook de hogere rente bevordert aankoop natuurlijk niet.
Omdat de overdrachtsbelasting per 1 januari jl. flink omhooggegaan is, zijn er eind vorig jaar heel veel vakantiewoningen verkocht en daarvan schijnen er nu al veel spijtoptanten op de markt te komen.
Zonder dat ik – vanwege de turbulente tijd waarin we leven met veel onvoorspelbare factoren – een helder advies kan geven, is het mijn innige wens dat ik u enkele denkduwtjes heb kunnen bieden opdat u uw beslissing zo weloverwogen als mogelijk maakt! De kern blijft dat in tegenstelling tot bij geloofszaken economisch gezien resultaten uit het verleden geen garantie vormen voor de toekomst en de geloofszekerheid relativeert de economische onzekerheid: Jezus komt! Zijn Koninkrijk staat vast! De Psalmdichter zingt het zo mooi: “Ik wankel niet, want Hij staat vast!”
Geschreven door:
Cor Verkade, bestuurder Van Dam, Van Dam & Verkade B.V. en New Amsterdam Invest N.V.
